top of page

Reykholtshátíð 2018

Heildardagskrá

 

Föstudagur 27. júlí kl. 20

Opnunartónleikar Reykholtshátíðar

Kristinn Sigmundsson, bassi

Anna Guðný Guðmundsdóttir, píanó

Ari Þór Vilhjálmsson, fiðla

Sigurður Ingvi Snorrason, klarinett
Sigurgeir Agnarsson, selló

 

Kristin Sigmundsson bassasöngvara og Önnu Guðnýju Guðmundsdóttur píanóleikara þarf vart að kynna fyrir tónleikagestum. Kristinn á  stórglæsilegan feril að baki og hefur sungið víða um heim en kemur nú fram í fyrsta sinn á Reykholtshátíð.

EFNISSKRÁ

Robert Schumann                               Liederkreis Op. 24

(1810-1856)                                                Ljóð eftir Heinrich Heine

                                                           

                                                                     Morgens steh‘ ich auf und frage

                                                                       Es treibt mich hin, es treibt mich her

                                                                       Ich wandelte unter den Blumen

                                                                       Lieb‘ Liebchen, leg‘s Händchen auf Herze mein

                                                                       Schöne Wiege meiner Leiden

                                                                       Warte, warte, wilder Schiffmann

                                                                       Berg und Burgen schaun herunter

                                                                       Anfangs wollt‘ ich fast verzagen

                                                                       Mit Myrthen und Rosen

 

 

Atli Heimir Sveinsson                      Úr Jónasarlögum 

 (1938)             

                                                                     Festingin víða, hrein og há

                                                                     Joseph Addison / Þýðing: Jónas Hallgrímsson

                                                                     Næturkyrrð

                                                                     Heinrich Heine / Þýðing: Jónas Hallgrímsson

                                                                     Dalvísa

                                                                     Jónas Hallgrímsson

 

 

HLÉ

 

                                                       

Atli Heimir Sveinsson                      Úr Jónasarlögum                     

                                                                Ljóð: Jónas Hallgrímsson                                                                     

                                                                      Söknuður

                                                                      Heylóarkvæði

                                                                      Vísur Íslendinga

                                                                      

 

Ralph Vaughan Williams                  Songs of Travel

(1872-1958)                                              Ljóð eftir Robert Louis Stevenson

 

                                                                     The vagabond

                                                                       Let beauty awake

                                                                       The roadside fire

                                                                       Youth and love

                                                                       In dreams

                                                                       The infinite shining heavens

                                                                       Whither must I wander

                                                                       Bright is the ring of words

                                                                       I have trod the upward and the downward slope.

 

 

Laugardagur 28. júlí kl. 16

Sumarkveðja – íslenskar kórperlur á fullveldisafmæli

 

Söngflokkurinn Hljómeyki

Stjórnandi: Marta Guðrún Halldórsdóttir

Söngflokkurinn Hljómeyki flytur íslenskar kórperlur undir stjórn Mörtu Guðrúnar Halldórsdóttur. Tónleikarnir bera yfirskriftina Sumarkveðja en á efnisskrá eru verk eftir mörg okkar þekktustu tónskáld m.a. Atla Heimi Sveinsson, Þorkel Sigurbjörnsson, Báru Grímsdóttur, Snorra Sigfús Birgisson, Hildigunni Rúnarsdóttur og Emil Thoroddsen.

 

EFNISSKRÁ

 

Ingi T. Lárusson                                               Sumarkveðja

                                                                                 Páll Ólafsson

Emil Thoroddsen                                            Hver á sér fegra föðurland

                                                                                 Hulda 

Emil Thoroddsen                                              Mitt er ríkið

úts. Hugi Guðmundsson                              Guðmundur Guðmundsson

Sigfús Einarsson                                             Ég á það heima

                                                                                 Hulda 

Jón Ásgeirsson                                                Hjá lygnri móðu

                                                                                    Vorvísa                                                               

                                                                                  Halldór Laxness

                                                                                  Úr leikritinu Hús skáldsins

                                                                               

Atli Heimir Sveinsson                                    Við svala lind – Madrigaletto I

                                                                                    Sem dökkur logi – Madrigaletto II

                                                                                  Oddur Björnsson                                                                                                                                              Úr leikritinu Dansleikur

Þorkell Sigurbjörnsson                                 Til þín, Drottinn hnatta og heima

                                                                                  Páll V. G. Kolka  

Þóra Marteinsdóttir                                        Nú legg ég þér í lófa

                                                                                  Julie Hausman

                                                                                  Þýðing: Sigurbjörn Einarsson                                                                      

Bára Grímsdóttir                                               María, drottins liljan

                                                                                  Höfundur óþekktur    

      Einsöngur: Elín Arna Aspelund

 

Hildigunnur Rúnarsdóttir                             Syngur sumarregn

                                                                                  Hildigunnur Halldórsdóttir

 


Það fór saman hérlendis að sjálfstæðishugsjón óx fiskur um hrygg og evrópsk sönghefð skaut rótum. Skáld ortu kvæði sem tjáðu ættjarðarást og áttu að blása fólki frelsisanda í brjóst og þessi kvæði voru sungin, fyrst einkum við erlend lög. En eftir því sem fleiri Íslendingar nutu klassískrar tónlistarmenntunar fjölgaði þeim einnig sem sömdu lög í þjóðlegum, rómantískum stíl eins og tíðkaðist ytra. Þar fór fremstur í flokki Sigfús Einarsson dómorganisti, kórstjóri og annar útgefenda Fjárlaganna svokölluðu, söngvasafns sem speglar einkar vel þá vakningu í söngmennt sem einkenndi aldamótakynslóðina. Lagið Ég á það heima samdi Sigfús við erindi úr ljóðinu Heim eftir skáldkonuna Huldu en það birtist í fyrstu ljóðabók hennar árið 1909. Löngu síðar vann Hulda til verðlauna í samkeppni í tilefni af lýðveldisstofnuninni 1944 fyrir ljóðið Hver á sér fegra föðurland. Emil Thoroddsen samdi við það lag sem hefur æ síðan verið einn vinsælasti ættjarðarsöngur Íslendinga. Mitt er ríkið, sem Emil samdi við ljóð Guðmundar Guðmundssonar skólaskálds, er minna þekkt en það er óskandi að ný útsetning Huga Guðmundssonar verði til þess að vekja athygli á þessu fallega lagi.

 

Þeir Jón Ásgeirsson, Atli Heimir Sveinsson og Þorkell Sigurbjörnsson fæddust allir í konungsríkinu Íslandi – á því skeiði er Ísland var fullvalda ríki í konungssambandi við Danmörku. Það var einnig blómaskeið skáldsagnahöfundarins Halldórs Laxness sem á fjórða áratugnum sendi frá sér hvert stórvirkið á fætur öðru, meðal annars Heimsljós, söguna um skáldið Ólaf Kárason. Lögin tvö eftir Jón Ásgeirsson voru samin árið 1981 fyrir Hús skáldsins, leikgerð Sveins Einarssonar upp úr verkinu sem sýnd var í Þjóðleikhúsinu. Madrigalar Atla Heimis Sveinssonar eru einnig leikhústónlist, samdir fyrir leikrit Odds Björnssonar, Dansleik, en það var frumsýnt í Þjóðleikhúsinu í ársbyrjun 1974. Þorkell Sigurbjörnsson var, eins og þeir Jón og Atli Heimir, fjölhæft tónskáld en er ef til vill kunnastur meðal almennings fyrir sálmalög sín sem sum eru meðal ástsælustu tónsmíða íslenskrar tónlistarsögu. Til þín drottinn hnatta og heima, samið við kvæði læknisins Páls Kolka, er prýðisdæmi um tök Þorkels á forminu.

 

Síðasti hluti efnisskrárinnar er helgaður verkum tónskálda sem fædd eru á lýðveldistímanum. Þau Bára Grímsdóttir, Snorri Sigfús Birgisson og Árni Harðarson velja sér (mis)fornan kveðskap til þess að tónsetja. Þýður þrískiptur danstaktur ræður ríkjum í Maríubæn Báru en taktskipti setja á hinn bóginn skemmtilegan svip á Afmorsvísu Snorra Sigfúsar og Árni býr íslensku þjóðlagi sömuleiðis hressilegan búning. Þóra Marteinsdóttir á hér einkar fallega bæn og það er ósvikin sumarbirta í tónsmíðum Hildigunnar Rúnarsdóttur.

 

Yfirskrift tónleikanna er sótt til Sumarkveðju Austfirðinganna Páls Ólafssonar og Inga T. Lárussonar. Segja má að hún sé hér eins konar músíkölsk kveðja frá Austurlandi til dala Borgarfjarðar og er það vel við hæfi í upphafi efnisskrár sem ætlað er að fagna aldarafmæli fullveldis Íslands.


– Svanhildur Óskarsdóttir

 

Laugardagur 28. júlí kl. 20

Mozart og Bartók – Kammertónleikar

 

Kammersveit Reykholtshátíðar

 

Tvö ólík tónskáld mætast á þriðju tónleikum Reykholtshátíðar. Frá Mozart heyrum við tvö yndisleg kammerverk, annar vegar dúó fyrir fiðlu og lágfiðlu í G-dúr og hins vegar flautukvartettinn í C-dúr með lýkur á einkar skemmtilegum tilbrigðakafla.

 

Eftir hlé er komið að æskuverki eftir ungverska tónskáldið Béla Bartók, píanókvintettnum í C-dúr sem hann samdi aðeins 23 ára að aldri. Bartók dró verkið til baka fljótlega eftir að það var frumflutt, enda sækir verkið tónmál sitt meira til síðrómantíkur 19. aldar en þess stíls sem Bartók átti síðar eftir að tileinka sér. Verkið hefur þó síðari árum heyrst oftar en verður flutt í fyrsta sinn á Íslandi á Reykholtshátíð í sumar.

 

E F N I S S K R Á

W.A. Mozart (1756-1791)                 Dúó fyrir fiðlu og lágfiðlu í G-dúr K. 423

Allegro

Adagio

Rondeau. Allegro

 

Ari Þór Vilhjálmsson, fiðla

Þórunn Ósk Marinósdóttir, lágfiðla


 

W.A. Mozart                                        Flautukvartett nr. 3 í C-dúr, K.285b

 

Allegro

Andantino, tema og tilbrigði

 

Berglind Stefánsdóttir, flauta

Pétur Björnsson, fiðla

Þórunn Ósk Marinósdóttir, lágfiðla

Sigurgeir Agnarsson, selló


 

H L É


 

Béla Bartók (1881-1945)                Píanókvintett í C-dúr

 

Andante

Vivace (scherzando)

Adagio

Poco a poco più vivace

 

Ari Þór Vilhjálmsson, fiðla

Pétur Björnsson, fiðla

Þórunn Ósk Marinósdóttir, lágfiðla

Sigurgeir Agnarsson, selló

Anna Guðný Guðmundsdóttir, píanó

 


Ef marka má samtímaheimidir var W.A. Mozart (1756-1791) ekki mikill aðdáandi þverflautunnar, eins og hann lýsir m.a. í bréfi til föður síns frá árinu 1778. Í seinni tíð hefur þó verið dregið í efa hversu mikil alvara lá að baki skrifum Mozart, m.a. í ljósi þess að hann var á þessum tíma kominn langt á eftir áætlun með að semja sett af flautukvartettum sem C-dúr kvartettinn tilheyrir. Hvað sem öllu líður að þá skrifaði Mozart m.a. 2 einleikskonserta og 4 kvartetta fyrir flautuna. Þessi verk eru hvert öðru betur skrifuð og sýna snilli Mozart í að nýta eiginleika hljóðfærisins með ólíkum hjóðfærasamsetningum. 

Flautukvartettinn í C-dúr K. 285b fyrir flautu, fiðlu, lágfiðlu og selló er saminn veturinn 1777-78 og er úr fyrrnefndu setti þriggja kvartetta. Hann var saminn á tiltölulega stuttum tíma og er í tveimur köflum – Allegro og svo Andantino með þema og 6 tilbrigðum.

 

Mozart snéri í heimsókn til Salzburg árið 1783 eftir að hafa sagt upp störfum þar 1781 og flutt til Vínar. Við komuna til Salzurg frétti Mozart að vin hans, tónskáldið Michael Haydn (yngri bróðir Joseph Haydn), vantaði tvo dúetta upp á til að geta klárað pöntun upp á samtals sex dúetta fyrir fiðlu og lágfiðlu fyrir hans gamla vinnuveitenda í Salzburg, erkibiskupinn Hieronymus Colloredo. Haydn hafði ekki getað klárað pöntunina vegna veikinda og ákvað Mozart að hlaupa undir bagga og lét Haydn fá 2 dúetta sem hann mætti nota í sínu nafni. Fór svo að lokum að af þessum 6 dúettum urðu þeir 2 sem Mozart skrifaði langvinsælastir. Ritháttur Mozart var um margt frábrugðinn því sem venjan var á þessum tíma, einkum sú staðreynd að lágfiðlan var meðhöndluð sem jafningi fiðlunnar, en þurfti ekki eingöngu að láta sér lynda  undirleikshlutverk eins og hefð var fyrir.

Ungverska tónskáldið Béla Bartók (1881-1945) samdi Píanókvintettinn í C-dúr á árunum 1903-1904 og var hann frumfluttur í Vín 21. nóvember 1904. Viðtökur við  kvintettnum voru ekki mjög góðar og þótti hann nokkuð tyrfinn, sérstaklega fyrir flytjendur að setja saman. Á næstu árum var kvinettinn fluttur nokkrum sinnum og endurskoðaði Bartók hann m.a. árið 1920. Fór þó svo að lokum að árið 1921 dró Bartók verkið til baka. Ástæðar þessar hafa m.a. verið taldar að kvinettinn var þá byrjaður að njóta nokkrar velgengni, í rauninni meiri velgengni en nýrri verk Bartók og þótti tónskáldinu það miður, enda tónmál píanókvinettsins meira í anda síðrómantíkur 19. aldar en þess tónmáls sem Bartók var þá byrjaður að þróa með sér. Lengi vel var talið að Bartók hefði eyðilagt handritið að píanókvintettnum en það fannst svo árið 1963. Kvintettinn var í framhaldinu fluttur bæði í New York og Washington. Á seinni árum hefur verkið notið æ meiri athygli og verið flutt víðar, þó svo að það sé ennþá tiltölulega óþekkt miðað við flest önnur verk Bartók. Eftir því sem aðstandendur Reykholtshátíðar komast næst er hér um frumflutning á verkinu að ræða á Íslandi.


– Sigurgeir Agnarsson

Sunnudagur 29. júlí kl. 16

Hátíðartónleikar: Fullveldi í 100 ár

– íslensk kammertónlist frá 1918 til 2018

 

Kammersveit Reykholtshátíðar ásamt Kristni Sigmundssyni

 

Kynnir Guðni Tómasson

 

Á lokatónleikum Reykholtshátíðar verður leikið úrval íslenskra kammerverka frá fullveldisárinu 1918 og fram á okkar dag. Á tónleikunum endurspeglast sú ótrúlega þróun sem hefur átt sér stað í tónlistarlífi og tónsköpun Íslendinga síðustu 100 árin. Við upphaf fullveldis voru Íslendingar nær eingöngu að semja tónlist í anda síðrómantíkur fyrir samlanda sína. Eitt hundrað árum síðar hafa íslensk tónskáld brotið niður alla múra og semja tónlist af ýmsum toga sem er flutt bæði hér heima og erlendis. Á þessum tónleikum munu hljóma verk eftir m.a. Sveinbjörn Sveinbjörnsson, Jón Leifs, Jórunni Viðar, Jón Nordal, Jón Ásgeirsson, Þorkel Sigurbjörnsson, Hauk Tómasson, Þórð Magnússon og Önnu Þorvaldsdóttur.

 

Guðni Tómasson útvarpsmaður verður kynnir tónleikanna og mun leiða áheyrendur í gegnum söguna þessi hundrað ár sem liðin eru frá því að Ísland varð fullvalda ríki.

 

Tónleikarnir eru liður í afmælisdagskrá vegna 100 ára fullveldis Íslands.

E F N I S S K R Á

Árni Thorsteinson                            Nótt (1902)

(1870-1962)                                            Magnús Gíslason (1881-1969)

 

                                                                    Kristinn Sigmundsson, bassi

                                                                    Anna Guðný Guðmundsdóttir, píanó


 

Sveinbjörn Sveinbjörnsson        Romanza í As-dúr (1920)

(1847-1927)

                                                                   Ari Þór Vilhjálmsson, fiðla

                                                                   Anna Guðný Guðmundsdóttir, píanó


 

Jón Leifs                                              Tvö sönglög op. 14a (1929-30)

(1899-1968)                                          Jóhann Jónsson (1896-1932)

Máninn líður

Vögguvísa

 

                                                                  Kristinn Sigmundsson, bassi

                                                                  Anna Guðný Guðmundsdóttir, píanó


 

Jón Nordal                                          Systur í Garðshorni (1944)

(1926)            

Ása – Signý – Helga
Þrjú smálög fyrir fiðlu og píanó

 

Pétur Björnsson, fiðla

Anna Guðný Guðmundsdóttir, píanó

 

Jórunn Viðar                                      Tilbrigði um íslenskt þjóðlag (1964)

(1918-2017)

Sigurgeir Agnarsson, selló

Anna Guðný Guðmundsdóttir, píanó

 

Anna Þorvaldsdóttir                       Spectra (2017)

(1977)                                                       Frumflutningur á Íslandi

Ari Þór Vilhjálmsson, fiðla

Þórunn Ósk Marinósdóttir, lágfiðla

Sigurgeir Agnarsson, selló

 

H L É


 

Atli Heimir Sveinsson                     Intermezzo (1970) 

(1938)                                                       Úr Dimmalimm

Úts. Þórður Magnússon

 

Berglind Stefánsdóttir, flauta

Pétur Björnsson, fiðla

Þórunn Ósk Marinósdóttir, lágfiðla

Sigurgeir Agnarsson, selló


 

Jón Ásgeirsson                                 Kvartett (1975/99)

(1928)

I.   Basse-dans

II.  Krummi svaf

IV. Vatnsenda-Rósa

Ari Þór Vilhjálmsson, fiðla

Pétur Björnsson, fiðla

Þórunn Ósk Marinósdóttir, lágfiðla

Sigurgeir Agnarsson


 

Þorkell Sigurbjörnsson                Columbine (1982)

(1938)  

II. Tempo di siciliano

 

Berglind Stefánsdóttir, flauta

Ari Þór Vilhjálmsson, fiðla

Pétur Björnsson, fiðla

Þórunn Ósk Marinósdóttir, lágfiðla

Sigurgeir Agnarsson, selló


 

Sveinn Lúðvík Björnsson             Tveir (1992)

(1962)

Þórunn Ósk Marinósdóttir, lágfiðla

Haukur Tómasson                           Langur skuggi (1998)

(1960)

I.  Semplice, transparente

II. Arcaico, ritmico

 

Ari Þór Vilhjálmsson, fiðla

Pétur Björnsson, fiðla

Þórunn Ósk Marinósdóttir, lágfiðla

Sigurgeir Agnarsson, selló


 

Páll Pampichler Pálsson              Notturno III (1999)

(1928)

Ari Þór Vilhjálmsson, fiðla

Sigurður Ingvi Snorrason, klarinetta

Anna Guðný Guðmundsdóttir, píanó


 

Þórður Magnússon                         Gylfaginning (2005/2018)

(1973)                                                      Snorri Sturluson (1179-1241)

Ný útgáfa fyrir bassa og kammersveit frumflutt

 I.   Sköpun heimsins

 II.  Heimsósómi

 III. Upprisa

 

Kristinn Sigmundsson, bassi

Ari Þór Vilhjálmsson, fiðla

Pétur Björnsson, fiðla

Þórunn Ósk Marinósdóttir, lágfiðla

Sigurgeir Agnarsson, selló

Berglind Stefánsdóttir, flauta

Sigurður Ingvi Snorrason, bassethorn

Anna Guðný Guðmundsdóttir, píanó

bottom of page